برترین آنتی اکسیدان های مناسب پوست و مو (ضد چروک و جوان کننده)

آنتی اکسیدان ها منابع بسیار مناسبی برای مهار رادیکال های آزاد هستند. رادیکال های آزاد یا در اثر تماس با نور خورشید یا در اثر فعالیت های درونی بدن ایجاد می شوند که به علت آسیب سلولی ناشی از آنها، از یک طرف روند پیری تسریع و چین و چروک ایجاد می شود و از طرف دیگر زمینه ساز سرطان می باشند. بدین ترتیب وجود آنتی اکسیدان ها برای مهار رادیکالهای آزاد ضروری است.

رادیکال های آزاد چیست؟ چرا پوست ما چروک میشود؟

مولکول هایی هستند که در اثر تاثیر عوامل خارجی در پوست ایجاد می شوند. یکی از علل ایجاد این مولکولها در پوست، نور خورشید است.

هنگام تابش نور خورشید به پوست یک مولکول بر اثر تابش نور خورشید پر از انرژی شده و از حالت پایدار خارج می شود. رادیکال آزاد این مولکول های ناپایدار برای رسیدن به حالت پایدار به اجزای اصلی پوست هجوم آورده و سبب تخریب کلاژن و الاستین می گردند.

تخریب کلاژن و الاستین از مهمترین علل ایجاد چین و چروک و نشانه های پیری است.

آنتی اکسیدان ها چطور در بدن چطور تامین میشوند؟

آنتی اکسیدان ها یا همان مهارکننده‌های رادیکال آزاد، مولکول های بسیار پایداری هستند که می‌توانند بدون آنکه خودشان ناپایدار شوند رادیکال‌های آزاد را پایدار کنند. به طور طبیعی مقداری آنتی اکسیدان در بدن هر فرد ساخته می شود ولی بخش عمده آن ها توسط ویتامین ها، مواد معدنی میوه ها و سبزیجات تامین می شوند و قسمتی هم توسط محصولاتی که حاوی آنتی اکسیدان هستند.

آنتی اکسیدان خوراکی بهتر است یا موضعی؟

هم نوع خوراکی آنتی اکسیدان ها و هم نوع موضعی آنها برای تاثیر در پوست مناسب هستند. محصولاتی که به آنها آنتی اکسیدان اضافه می شود عبارتند از ضدآفتاب ها چون آنتی اکسیدان ها علاوه بر مهار رادیکالهای آزاد اشعه مادون قرمز را هم مهار می کنند.

کرم های شب همانطور که از نامشان پیداست، شب هنگام به پوست نفوذ کرده تا هنگام روز پوست را در مقابل رادیکال های آزاد محافظت کنند. در انواع ماسک لیفت، کرم های ضد چروک و کلیه محصولات ضد پیری در کلیه مرطوب کننده ها و ضد لک ها هم ممکن است وجود داشته باشند.

آنتی اکسیدان های رایج محصولات آرایشی بهداشتی

(1) ویتامین ای (Alpha Tocopherol)

علاوه بر خاصیت آنتی اکسیدانی چون چرب است مثل مرطوب کننده عمل میکند. البته مرطوب کننده ضعیفی است ویتامین ای در سبزیها روغنها دانه ها ،سویا آرد گندم و مارگارین یافت میشود.

با کمبود ویتامین ای تولید مثل مختل خواهد شد. ویتامین ای برای متابولیسم سلول و بافت ضروری است. این ویتامین به عنوان تثبیت کننده (stabilizer) اسیدهای چرب غیر اشباع غشای سلولی را از اکسید شدن محافظت میکند.

در حالی که بدن شخص جوان میتواند ویتامین ای بمقدار کافی ذخیره کند این توانایی با افزایش سن کاهش یافته و نیاز به این ویتامین با افزایش سن بیشتر میشود. علاوه بر این، نیاز به اسید چرب غیر اشباع نیز افزایش می یابد.

ویتامین ای به تنفس سلولی کمک و مقدار رطوبت بافت را تنظیم میکند. علاوه بر این جریان خون پوست را افزایش میدهد. در درمان آکنه نیز به کار میرود ثابت شده است که استفاده موضعی آن پیش از مواجهه با آفتاب سبب کاهش ریتم سوخته شدن سلولها با آفتاب و مهار سیستم ایمنی بوسیله نور آفتاب و تشکیل اضافه DNA میشود. استفاده همزمان خوراکی ویتامین ای اثر موضعی آن را در پوست تقویت می کند.

(2) ویتامین ای لینولئات (VITAMIN E LINOLEATE)

ویتامین ای طبیعی که به اسید لینولیک و اسید لینولئیک متصل شده است ویتامین ای لینولئات مطلوبترین نوع ویتامین ای به عنوان پایه برای فرآورده های زیبایی میباشد.

(3) ویتامین ث (ASCORBIC ACID)

هم آنتی اکسیدان است و هم یک ضد لک اختصاصی. استفاده از ویتامین ث چه به صورت خوراکی و چه موضعی سبب تحریک فیبروبلاستها و در نتیجه تولید کلاژن شده و به همین دلیل مقاومت پوست را زیاد میکند.

همچنین مقدار PH فرآورده های مراقبت از پوست را تنظیم کرده و به عنوان آنتی اکسیدان برای جلوگیری از تولید نیتروز آمینها به کار میرود (مقابله با رادیکال آزاد بنابراین در ترکیبات ضد پیری و ضد چروک هم به کار می رود. این آنتی اکسیدان ضد استر یا شیارهای ایجاد شده در پوست هم میباشد.

ویتامین ث، آنتی اکسیدان محلول در آب است که رادیکالهای آزاد را مهار کرده و ویتامین ای را احیا میکند. اسکوربیژن فرم قابل نفوذ ویتامین ث به پوست میباشد و ممکن است تاثیرات ضد سرطانی نیز داشته باشد.

4) الفالبیونیک اسید

آنتی اکسیدان بی نظیری است که برای درمان و پیشگیری از پیری عرضه شده است. با سایر آنتی اکسیدانها متفاوت است چون میتواند به عنوان یک لایه بردار سطحی برای ترمیم پوست به کار رود مانند اسید گلیکولیک

این ماده هم در آب و هم در چربی محلول است. مولکول آن شکسته شده و به اسید دی هیدروفولیک که آن هم آنتی اکسیدان است، تبدیل میشود. آلفا لیپوئیک اسید آنتی اکسیدانهای مهمی چون ویتامین ب ویتامین ای و گلوتاتیون را بازسازی میکند.

در حال حاضر در شیر پاک کن ها و مرطوب کننده ها استفاده می شود. استفاده موضعی از آن در هفته اول، روزی یک بار و سپس تا دو بار در روز در هفته سوم پیشنهاد میشود البته به علت احتمال التهاب باید مراجعه کننده تحت نظر پزشک باشد.

5) پانتنول (Panthenol)

پانتنول آنالوگ الکلی ویتامین ب – ۵ بوده و محلول در آب است که به طور رایج در ترکیب کرمهای پوست، رژهای لب، لوسیونها و محصولات مراقبتی مو  از جمله محصولات گیاهی آسارا استفاده میشود.

پروویتامین اسید پانتوتنیک بوده و خود ویتامینی از گروه ب کمپلکس است. پانتنول در پوست به پانتوتنیک اسید که جزء مهمی از آنزیم مورد نیاز برای متابولیسم طبیعی سلولی است، تبدیل میشود. پانتنول به داخل پوست نفوذ میکند و به اسید پالمیتولئیک تبدیل می شود.

اثرات بسیار مطلوبی روی پوست دارد که عبارتند از:

موجب افزایش تقسیم سلولی کمک به نوسازی سلولهای آسیب دیده محافظت از پوست در مقابل نور آفتاب و التیام آفتاب سوختگی می شود. پانتنول به برنزه شدن پوست کمک میکند به همین دلایل پانتتول جزء ترکیبهای گرانبها در فرآورده های زیبایی کلاس A است. پانتنول در حضور اکسیژن و نور پایدار بوده ولی توسط اسیدها، بازها و درجه حرارت بالا ناپایدار میشود.

(6) کوانزیم Q10

انتی اکسیدانی است که مشتق محلول در چربی کوئینون میباشد. این ماده در میتوکندری وجود داشته و برای تولید ATP و افزایش انرژی استفاده میشود. همچنین نشان داده شده است که بهتر از ویتامین ای پراکسیداسیون LDL را کاهش میدهد.

(7) ملاتونین

هورمونی است که توسط غدۀ پینه آل ترشح می شود و دارای فعالیت ضد توموری است. این توانایی را بوسیله مهار رادیکالهای آزاد و افزایش فعالیت آنزیمهای ضد اکسیدانی انجام میدهد. همچنین نشان داده شده است که اریتم ناشی از مواجهه با اشعه UV را مهار می کند.

(8) نیاسین امید (Niacinamide)

نیاسین آمید یا نیکوتین آمید، پایه ای است که عضوی از خانواده ویتامینهای ب میباشد که به صورت استر ساخته میشود. از آن برای پیشگیری و درمان بیماری پلاگر استفاده میگردد. در مطالعات ثابت شده است که نیاسین امید دارای فعالیت ضد توموری در کراتینوسیتها بوده و سبب مهار خاصیت کارسینوژنی (سرطان زایی اشعه UV می شود)

نیاسین امید گرگرفتگی محیطی را که در درمان با نیکوتینیک اسید ایجاد میشود تحریک نمیکند. دلیل اصلی برای این محبوبیت و رواج سریع پایداری آن در حضور اکسیژن، اسید و حرارت بالا و ارزان بودن ساخت آن است. بیشتر تاثیرات شناخته شده آن ناشی از تقسیم سلولی افزایش یافته و ایجاد پوسته ریزی میباشد.

نیاسین آمید تنها در عرض چند دقیقه به داخل پوست نفوذ و عروق خونی را گشاد میکند و در نتیجه ساعتها گردش خون افزایش مییابد. افزایش خون موضعی hyperaenia) در اثر افزایش خون بافت سلول ها اکسیژن و مواد مغذی و رطوبت بیشتری به دست می آورند. این ویتامین جزء ضروری در فرآورده های آنتی سلولیت و ضد رماتیسم است.

(9) کاتالاز

آنزیمی است که در تمام سلولهای بدن انسان وجود دارد و پراکسید هیدروژن را به آب و اکسیژن کاتالیز میکند. مقادیر بالای این آنزیم در پوست رادیکالهای آزاد را مهار کرده و سیب فعالیت آنتی اکسیدانی می شود.

(10) عصاره هسته انگور

ماده مؤثر آنتی اکسیدانی آن پنجاه برابر قوی تر از ویتامین ای و بیست برابر قوی تر از ویتامین ث است. عصاره هسته انگور و روغن مشتق شده از آن حاوی مقادیر زیادی از اسید لینولئیک و لینولنیک است که اصطلاحاً ویتامین اف خوانده میشود از زیری پوست جلوگیری کرده و به بهبود پوسته پوسته شدن آن کمک میکند. همچنین این روغن باعث بهبود موخوره و آسیب دیدگی مو میشود.

پیشنهاد مطالعه: میوه های دارای بیشترین میزان آنتی اکسیدان کدامها هستند؟

(11) گلوتاتیون

گلوتاتیون یک تری پیتید گلوتامیک اسید سیستئین و گلیسین است. در تمام بافتهای فعال حیوانی یافت شده و به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل میکند مقدار گلوتاتیون پس از مواجهه با اشعه UV به طور چشمگیری در بدن کاهش میباید.

(12) سوپراکسید دسموتاز (SOD)

سوپراکسید دیسموتاز آنزیمی است که سوپراکسید را تخریب میکند. SOD مولکول بزرگی است و به سختی به درون پوست نفوذ مینماید. آسیب و اریتم ناشی از اشعه UV را کاهش داده و نقش آنتی اکسیدانی بسیار خوبی را ایفا میکند. از طریق مزوتراپی و تزریق این ماده در ترکیب با سایر مواد موثر به درون پوست میتوان از اثرات مفید آن به خوبی سود برد.

(13) بیزابولول (آزولن)

ماده فعال در فرآورده های زیبایی، محلول در روغن، ضدالتهاب و آرامش بخش است. دارای خاصیت مهار رادیکالهای آزاد نیز میباشد. در روغن گیاه بابونه و بومادران وجود دارد.

(14) کاروتن(Carotene)

ماده رنگی محلول در چربی، مشتق از بافتهای گیاهی و جانوری در فرمهای آلفا بتا و گاماکاروتن میباشد. این پرو ویتامین (پیش ساز ویتامین برای رنگ آمیزی فرآورده ها و نیز برنزه کردن پوست از طریق موضعی و خوراکی به کار میرود نقص عملکرد غدد سباسه و غدد عرق را بر طرف کرده و از پوست در مقابل پرتوها محافظت و رادیکالهای آزاد را خنثی میکند.

(15) عصاره بابونه (chamomile exteract)

محتوى عصاره ،مایع الکلی و گلیکولیک گل بابونه است. مواد فعال آن عبارتند از اسید کافئیک، اسید گلوژنیک، هایپر اوسیا، لوتئولین اژی، پنین آزولن و بیزابولول.

مواد فعال بابونه اثر آرامش بخش و ضد التهابی دارند و برای مراقبت از پوست خشک و حساس مناسب اند. حداکثر با غلظت %۱۰ در کرمها و امولسیون استفاده میشود.

(16) چای سبز (green tea)

به علت داشتن پلی فنول دارای خواص آنتی اکسیدانی است.

منابع: ویکی پدیا و مقالات دکتر مبین گنجی